I- Khi đến bản, làng :

Trên đường vào làng người Hà Nhì, khi thấy một cổng chào dựng tạm phía trên buộc tua tủa dao gỗ, kiếm gỗ, đầu gà, cánh gà... mọi  người không nên vào. Làng người Hà Nhì đang tổ chức lễ cúng xua đuổi cái ác, tà ma.

Tương tự như vậy, hàng năm, các nghi lễ chung cúng thần làng, xua ma ác của đồng bào Tày, Thái , Giáy, Lào, Bố y, Xá Phó... thường được tổ chức vào tháng 2 hoặc tháng 6 , tháng 7 âm lịch. Khi cúng, đồng bào đặt các dấu hiệu kiêng kị cấm người lạ vào làng như buộc chùm lá xanh ở cột cao trên đường vào làng, hoặc đan phên mắt cáo, buộc vào đó xương hàm lợn, xương hàm trâu, bò. Cả  làng không ai đi làm, không cho người lạ vào làng. Nếu người lạ vô tình gồng gánh, đội nón, che ô, đeo gùi, ba lô... vào làng sẽ bị  phạt bằng cách nộp đủ số lễ vật làm lại lễ cúng làng.

Trường hợp có việc khẩn cấp, muốn vào làng ngay, du khách phải bỏ mũ, ba lô, gồng gánh... Tất cả đồ đạc đều phải xách tay. Có như vậy mới mong được giảm hoặc miễn phạt.

Mỗi làng đồng bào các dân tộc ở Lào Cai đều có khu rừng cấm thờ lực lượng siêu nhiên. Nơi thờ cúng có thể là gốc cây to, là hòn đá lớn ở trong rừng. Rừng cấm là khu rừng chung của cả làng. Mọi người đều tự nguyện bảo vệ rừng. Du khách không được tự do đến chặt phá, phóng uế... Trai gái không được phép đến tâm tình...

II- Khi vào thăm nhà:

Trước khi vào thăm nhà đồng bào các dân tộc du khách cần quan sát kỹ. Nếu thấy ở trước cửa nhà, ở đầu cầu thang cắm hoặc treo một cành lá xanh, một cành gai hoặc cắm một tấm phên đan hình mắt cáo... du khách không nên vào nhà. Đó là những dấu hiệu kiêng kỵ, gia đình không muốn người lạ vào nhà.

- Ngôi nhà người Hà Nhì đen có 2 lớp cửa, du khách chỉ nên vào cửa thứ nhất không nên bước qua ngách vào cửa thứ hai nếu không được gia chủ đồng ý.

- Ngôi nhà người Thái có hai cầu thang, phụ nữ chỉ được lên cầu thang có sân phơi ( bên trái), không được lên cầu thang bên phải.

- Ở vị trí trang trọng nhất ngôi nhà ( vách nhà ở gian giữa hoặc góc đầu nhà sàn) là nơi thờ tổ tiên. Trang trí nơi thờ tổ  tiên mỗi dân tộc có phần khác nhau nhưng đều chung một quan niệm - nơi thờ tổ tiên là chốn linh thiêng nhất của ngôi nhà. Vì vậy du khách được đặt mũ nón tư trang, súng đạn ở nơi thờ tổ tiên, không được sờ tay lên các đồ thờ cúng. Khi ngồi không được quay lưng vào nơi thờ. Ở vùng người Thái đen, phụ nữ không được đến gian đầu hồi nhà sàn - nơi thờ tổ tiên.

- Bếp lửa vừa là nơi nấu nướng vừa là nơi tiếp khách của đồng bào các dân tộc . Đồng thời bếp lửa cũng là nơi thiêng liêng thờ vua bếp, thần lửa. Do đó có nhiều kiêng kỵ liên quan đến bếp lửa. Ngồi cạnh  lửa sưởi, du khách không đặt chân lên hòn đá làm kiềng, không đụng chạm hoặc xê dịch các hòn đá. Vì một số dân tộc quan niệm các hòn đá  này là nơi trú ngụ của ma bếp. Khi đun nấu, đồng bào Tày, Thái, Nùng, Giáy, Bố y, Lào, Lự đều chú ý đặt ninh, chảo, nồi lên bếp chỉ được đặt quai theo chiều dọc của nhà, không đặt quai theo chiều ngang. Ở vùng đồng bào Thái, Kháng, La Ha khi đặt nồi chảo nên bếp không được để hai quai nồi, chảo theo hướng cây xà ngang ( vì đó là hướng nằm của người chết) mà phải đặt theo hướng đòn nóc nhà. Ở vùng đồng bào HMông, Dao, Hà Nhì, khi đưa củi vào bếp cấm đưa đầu ngọn vào trước  sợ con gái gia chủ sau này sẽ đẻ ngược. Khi ngồi gần bếp, du khách không được quay lưng vào bếp lửa, không dẫm chân lên bếp lò.

- Trong ngôi nhà đồng bào các dân tộc , cửa và cây cột chính cũng là vị trí linh thiêng thờ vua cửa, ma cột cái. Do đó kiêng không ngồi bậu cửa, kiêng không treo mũ ngồi dựa lưng vào cột cái.

- Ở vùng người Thái, Tày, Kháng, La Ha, Phù Lá kiêng không đem lá xanh, cành cây xanh, rau xanh vào cửa chính.

- Khi vào nhà, đồng bào kiêng không huýt sáo ở trong nhà- vì đó là tín hiệu gọi ma về.

III- Giao tiếp, sinh hoạt:

- Chào hỏi : Khi đến nhà, đi đường, du khách cần chủ động chào hỏi. Khi chào, ngoài lời nói , cái nhìn âu yếm ; chân thành của bạn rất quan trọng đôi khi đóng vai trò quyết định trong ngôn ngữ bất đồng nhưng bạn có thể vui vẻ với nụ cười khi giao tiếp .Vì nụ cười đáng giá nghìn vàng , nụ cười biểu hiện sự thân thiện . Khi chia tay có thể bắt tay , không cần nói lời tạm biệt , hẹn găp lại nhưng trên môi hãy luôn mở nụ cười . Đặc biệt , khi gặp trẻ em người : HMông, Dao kiêng sờ tay lên đầu . Theo quan niệm của đồng bào , hồn người trú ngự ở đầu -người lạ sờ tay hồn hoảng sợ bỏ chạy , trẻ em hay ốm đau .

Khi ăn uống :  khi ăn uống  với gia chủ , bạn nên chú ý ngồi đúng vị trí.  Ở vùng người Giáy , Dao phía dãy ghế , ở gần bàn thờ dành riêng cho người có tuổi nhất , người khách quí nhất . Ở vùng đồng bào H Mông , khi bố mẹ mất , vị trí đầu bàn ( gần bàn thờ ) luôn bỏ trống với ý niệm nơi đó dành cho hồn của bố mẹ. Ở vùng người Thái , Tày , Mường nơi giáp cửa sổ , gia chủ đặt 2 chén con , là nơi gia chủ dành cho tổ tiên về tiếp khách . Du khách không ngồi ở vị trí đó .

Trước khi ăn uống , bạn hãy kiên trì nghe gia chủ tiến hành các nghi lễ mời tổ tiên , chúc tụng các điều tốt lành . Do khách không rót rượu trước , không gắp trước , khi uống rượu , nếu không muốn ăn , uống tuyệt đối không úp chén , úp bát xuống mâm (vì úp như vậy là có ý đuổi đi , là động tác của thầy cúng xua ma quỷ ).

Khi ngủ : Mỗi căn nhà đồng bào dân tộc ở Lào Cai đều có vị trí ngủ dành riêng cho khách . Khi du khách ngủ cần tuân theo sự bố trí của gia chủ . Không nằm để chân về bàn thờ . Ở một số vùng  người Dao , Thái , La Ha , Kháng kiêng không mắc màn màu trắng trong nhà .