Giải đua ngựa truyền thống năm 2015, Bắc Hà đón hơn 3 vạn lượt khách du lịch và tiêu thụ được lượng lớn mận Tam hoa. Dịp đua ngựa năm nay sẽ tiếp tục là cơ hội để Bắc Hà thu hút du khách và quảng bá nông sản địa phương nhằm tăng doanh thu du lịch cũng như thu nhập của người dân.
Sau nhiều lần lỡ hẹn, chúng tôi mới gặp được Vàng Văn Quyết, thôn Na Hối Tày, xã Na Hối, một nài ngựa liên tiếp đoạt giải Nhất trong hai năm liền. Giải đấu năm nay, anh vẫn tiếp tục tham gia.
Ngựa của gia đình Quyết vốn chỉ được nuôi để làm sức kéo và phục vụ sản xuất nông nghiệp nhưng lại có tố chất của một chú ngựa đua, vì vậy, Vàng Văn Quyết quyết tâm huấn luyện cho giải đua sắp tới.
Quyết không có nhiều thời gian để luyện ngựa bởi hằng ngày vẫn phải lên nương và đi làm kiếm tiền trang trải cuộc sống gia đình. Khi có thời gian rảnh, anh cho ngựa ra sân vận động trung tâm thị trấn luyện tập vài vòng. Vàng Văn Quyết đảm bảo sức khỏe cho ngựa bằng cách đầu tư vào khẩu phần ăn. Ngựa của anh thích ăn loại cỏ ngon và cám ngô của vùng cao nguyên trắng. Vì vậy, càng gần ngày đua, Quyết tăng khẩu phần ăn cho ngựa, nhưng kinh nghiệm là không để ngựa ăn no quá, nếu không sẽ ảnh hưởng đến trọng lượng và những bước chạy trên đường đua. Khi hỏi về bí quyết để liên tiếp đoạt giải cao trong nhiều năm liền, anh Quyết chỉ cười nói: “Có lẽ do tôi may mắn sở hữu một con ngựa tốt”.

Khác với người Tày, người Mông ở Bản Phố lại có cách huấn luyện ngựa riêng. Vẫn là những con ngựa hằng ngày thồ hàng phục vụ chủ, nhưng gần cuộc đua, những nài ngựa bắt đầu chăm chút, cho chúng nghỉ ngơi rồi dành phần ăn đặc biệt để tăng cường sức khỏe cho ngựa.
Đến thời điểm này đã có hơn 50 nài ngựa đăng ký thi đấu. Để giải đấu thành công, Phòng Văn hóa – Thông tin Bắc Hà đã sớm lên kế hoạch mời các nài ngựa đăng ký và vận động doanh nghiệp tài trợ, dự kiến cơ cấu giải thưởng. Giải đua ngựa năm nay sẽ có thêm nhiều hoạt động bên lề để thu hút khách du lịch, như tổ chức đêm hội xòe ở xã Thải Giàng Phố, mở địa điểm ngắm hoa tam giác mạch ở Tả Van Chư.
Ông Trần Ngọc Phương, Phó trưởng Phòng Văn hóa – Thông tin huyện Bắc Hà cho biết: Huyện Bắc Hà đặc biệt quan tâm đến công tác tổ chức giải đua ngựa kết hợp quảng bá văn hóa, du lịch. Năm nay, huyện mời gọi doanh nghiệp đến tham gia và đánh giá tiềm năng, nếu thuận lợi, từ năm 2017, huyện sẽ giao cho doanh nghiệp đứng ra chủ trì tổ chức.