Là một dân tộc thiểu số có kinh nghiệm đặc biệt trong chế biến thực phẩm, người Nùng Dín đã vận dụng những kiến thức của mình để pha chế từ các loại cây cỏ tự nhiên thành màu nhuộm thực phẩm cho món xôi bảy màu của mình.
Để chế biến ra món xôi màu với bảy màu vô cùng thơm ngon, màu sắc hấp dẫn, người phụ nữ Nùng Dín ở Mường Khương sử dụng các cây cỏ để nhuộm màu, trong đó có nhiều cây là cây thuốc.. Món xôi bảy màu thường được chế biến vào dịp tết Nguyên Đán và tết tháng 7 (mùng 01 tháng 7 âm lịch) đây chính là tết truyền thống của người Nùng Dín.
Bảy màu của xôi thường là đỏ, xanh cửu long, xanh cổ vịt, tím huế, vàng, xanh da trời, tím than được tạo ra từ các loại cây lá như cây cầm đỏ (tiếng Nùng gọi là Chẩm Thủ), cây cẩm tím (chẩm lai), cây cẩm gạo (chẩm khâu), hoa của cây mật mông hoa (đọoc phẩn), củ nghệ, cây bẳng lai và lá gừng. Từ các loại cây lá này, bà con rửa sạch sau đó mỗi loại cho vào nồi, đổ nước sâm sấp đun sôi khoảng 20 phút chắt lấy nước để nguội. Nếu muốn màu đỏ thì lấy cành lá cây cẩm đỏ, màu tím thì lấy cây cẩm tím, cây cẩm gạo cho màu xanh… Gạo để nấu xôi là loại gạo nếp nương hạt to, dài. Gạo được vo sạch ngâm riêng trong các nước màu của cây lá trong khoảng 6-8 tiếng, sau đó được đãi lại để ráo rồi để riêng mỗi màu một dóc trong chõ đồ xôi và đồ lên trong khoảng hơn một giờ sẽ được chõ xôi thơm ngon, màu rất đẹp. Xôi bảy màu không chỉ có giá trị ẩm thực mà còn có ý nghĩa tâm linh, văn hóa sâu sắc gắn với lễ hội và tết mùng 01 tháng 7 âm lịch của người Nùng Dín, nó tượng trưng cho 7 tháng người Nùng Dín đoàn kết chống giặc ngoại xâm giữ bản làng.
Đến với Mường Khương, Lào Cai, bạn đừng quên thưởng thức món xôi bảy màu ngon miệng này nhé. Món ăn được chế biến kỳ công dưới bàn tay khéo léo của người phụ nữ Nùng Dín và là nét đẹp trong văn hóa của người Nùng Dín ở mảnh đất Mường Khương.