Với người Giáy, việc làm bánh cổ truyền là nét đẹp truyền thống diễn ra hàng tháng. Đặc biệt là trong tết Nguyên Đán (trong ngôn ngữ người Giáy gọi là “Đươn xiêng” tháng tết) với các loại bánh đặc trưng như bánh chưng, bánh bỏng, bánh khảo. Người Giáy sẽ không gói bánh chưng vuông như người Kinh mà chỉ gói bánh gù thuôn hai đầu và ở giữa có độ nhô cao hơn như hình cong của ngọn núi. Để làm ra được những chiếc bánh chưng mang hương vị thơm ngon đặc trưng phải trải qua nhiều công đoạn từ chọn gạo, đỗ xanh, lá bánh, thịt lợn đặc biệt, thảo quả nướng. Gạo sau khi vo sạch để ráo rồi trộn với bột than của cây lúc lắc tạo cho bánh có độ thơm ngậy hơn và để được lâu hơn.

Bánh chưng truyền thống của người Giáy

Bánh bỏng của người Giáy cũng không hề đơn giản. Các bà, các mẹ chọn loại gạo nếp ngon nhất, hạt tròn, đều rồi đem ngâm qua đêm cho gạo nở, sau đó vớt ra, để ráo nước và đem đồ chín thành xôi. Khi xôi chín rắc bột gạo lên và trộn đều để các hạt gạo tách rời nhau. Hạt nếp được ép mỏng dẹt rồi sắp lên những chiếc mẹt tre để phơi khô, gói cất cẩn thận. Khi làm bánh, xôi nếp được lấy ra, rang lên; những hạt nếp phồng nổ lép bép đủ lửa được trộn với đường phên làm từ mật mía. Bánh bỏng vàng ruộm, giòn, thơm được sắp vào khuôn gỗ rồi được cắt khéo léo bằng dao sắc thành những chiếc bánh bỏng nhỏ hoặc cho vào bát hay những chiếc đĩa nhỏ xinh xinh để dâng cúng tổ tiên.

Ngọt ngào hương vị bánh khảo ngày tết

Bánh dày của dân tộc Mông.
Bánh dày là loại bánh truyền thống phổ biến trong các dịp lễ Tết, đám cưới, đám hỏi của người dân tộc Mông ở Lào Cai để bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên và mong ước một năm mới ấm no, hạnh phúc. Khác với bánh dày miền xuôi, bánh dày của dân tộc Mông có kích thước to hơn, dẻo và thơm, thường được làm từ gạo nếp nương. Gạo nếp nương sau khi được ngâm kỹ sẽ đem hấp chín, giã nhuyễn trong cối đá cho đến khi thành một khối dẻo mịn và nặn thành những chiếc bánh hình tròn được gói trong lá chuối hoặc lá dong. Trong đời sống của người Mông, bánh dày còn là biểu tượng của tình cảm gia đình, khi các thành viên trong nhà cùng nhau giã bánh, tạo nên sự gắn kết giữa các thế hệ.

Bánh dợm trong ngày tết thanh minh và rằm tháng 7 dân tộc Tày

Trong cuộc sống luôn có nhiều đổi thay theo thời gian nhưng qua bao thế hệ, văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc tỉnh Lào Cai vẫn vẹn nguyên. Với các loại bánh của mỗi dân tộc không đơn thuần là món ngon trong ngày tết mà còn chứa đựng tinh hoa ẩm thực truyền thống và mạch nguồn văn hóa của cả cộng đồng các dân tộc trên mảnh đất quê hương Lào Cai cần được lưu truyền và gìn giữ.