Tuy chợ phiên Cán Cấu mang dáng dấp đặc trưng của người Mông và Giáy nhưng lại họp theo phong tục người Dao vào thứ 7 hàng tuần và các ngày lễ, Tết trong năm. Du lịch Tây Bắc về Lào Cai cứ xuôi theo quốc lộ 4D, du khách sẽ đi qua huyện Bảo Thắng và tiếp tục men theo con đường 153 hướng về thị trấn Bắc Hà, phiên chợ Cán Cấu sẽ hiện ra trước mắt.
Được bao quanh một bên là những thửa ruộng bậc thang cứ nối tiếp nhau chạy dài ngút tầm mắt, một bên là rừng cây thẳng vút lên trời, chợ phiên Cán Cấu với những sắc màu trên áo váy người đồng bào hiện ra vô cùng sinh động, nhộn nhịp. Chợ họp ngay ven đường 153, đây là con đường duy nhất làm nhiệm vụ “cầu nối” cho thị trấn Bắc Hà với thị trấn biên ải Si Ma Cai nên khách du lịch Tây Bắc không quá khó tìm.
 |
|
Chợ Cán Cấu diễn ra đông đúc, náo nhiệt |
Từ tờ mờ sáng, từng dòng người Mông Hoa, người Giáy, người Dao,… từ các bản làng cùng nhau hướng về phiên chợ, tiếng nói cười chuyện trò rộn ràng làm thức tỉnh cả một vùng rộng lớn. Người ta có thể đi ngựa, xe máy, xe đạp,… để mang theo các vật phẩm nhưng nhiều nhất vẫn là đi bộ, chàng trai thì có thêm chiếc khèn hay đơn giản là chiếc lá đưa lên môi làm kèn, các cô gái lại xúng xính thướt tha trong từng bước đi với bộ váy rực rỡ cùng nụ cười chân chất như thứ rượu men nồng khiến ai kia chưa uống đã say.
 |
|
Từ tinh mơ sáng |
 |
|
Từng dòng người lần lượt kéo về phiên chợ |
Chợ được chia thành nhiều khoảng không gian riêng để bày bán cho tất cả các loại hàng hóa. Có ba thửa để bán các mặt hàng đặc sản địa phương như thổ cẩm, kim chỉ thêu, dược thảo, rau củ, gia vị,… Hai thửa còn lại là nơi hương vị của nhiều món ngon được chế biến từ bàn tay người đồng bào mời gọi khách du lịch Tây Bắc thưởng thức.
Hương khói nghi ngút bốc lên trong cái lạnh vùng cao, tiếng rì rầm nói cười và chén đũa va vào nhau mang đến một không khí rất riêng, rất chợ phiên Cán Cấu. Bên cạnh đó là gian hàng các vật dụng gia đình và cá nhân như pin, cày, cuốc, bàn chải, kem đánh răng,… Mặc dù hiện nay, chợ phiên đã có thêm những quầy bán quần áo, giày dép hiện đại của người miền xuôi mang lên nhưng không vì thế mà chợ phiên Cán Cấu mất đi vẻ đẹp dân giã, truyền thống của mình.
Cách khu chợ hàng hóa chính chừng năm mươi mét men theo con đường xuống đáy của thung lũng, chợ trâu hiện lên trên một vùng đất rộng lớn nhuốm màu hoàng thổ đỏ cũng náo nhiệt không kém. Có lẽ vì người vùng cao thường dùng gia súc để làm việc đồng áng nên họ rất thích khu chợ này, người bán người mua đứng ngồi, thảo luận, bàn tán rôm rả chẳng thua gì so với những khu vực trên.
 |
|
Chợ trâu cũng nhộn nhịp không kém - Ảnh: Việt Dũng |
Du lịch Tây Bắc lên chợ phiên Cán Cấu, du khách có thể hòa vào không khí vui tươi, náo nhiệt của hàng trăm người thuộc nhiều vùng dân tộc khác nhau. Chỉ với hơn một héc-ta, chợ phiên Cán Cấu vẫn có đủ sức hút để níu giữ trái tim của người lữ khách cho đến khi tất thảy mọi thứ đã được mua đi, bán lại và kết thúc khi trời dần ngả bóng sang hoàng hôn. Người người lại ra về để đợi một phiên chợ mới nhiều hứa hẹn.